Мы рассмотрим литературу XIX века и ее отличия от литературного языка XX века и увидим, что язык тогда был гораздо ближе к русскому.
KRÓTKIE ZEBRANIE NAUKI CHRZESCIAŃSKIEY DLA WIEŚNIAKÓW MÓWIĄCYCH JĘZYKIEM POLSKO-RUSKIM WYZNANIA RZYMSKO-KATOLICKIEGO. (1835 год)
Cześć i Chwała at wsiech budzie.
усех - усих
Wa wsiom na wolu zdajusia;
Ва усём - ва усим
A być tolka chaczu w Niebie,
Po wsie wieki lubić Ciabie
толька - тольки
усе - уси
Czrez hrech dastau piekła sabie.
чрэз - праз
Jak żal Boże krywdy Twaiey!
жаль - шкада
Praściż mianie, papraulusia;
прасти - прабач
папраулюся - выпраулюся
Chaczu chawać prykazania.
прыказанне - наказ, загад
Chwała Bohu Istynnomu,
истинны - сапраудны
dobrym dajeć Nieba a złych wiecznym piekłam karaić
даеть, караить - дае, карае
umior na kryżu,
умёр - памёр
Wieru nakaniec usio toja,
наканец - нарэшце
bo to ty Boże nieamylny tak abjawiu i wieryć prykazau.
прыказау - загадау
абъявиу - абвясциу
a upryszłym dasi Chwału wiecznaju
даси - нетематический глагол дать
Dli taho żaleju za usie hrechi maje katoryie pomniu i niepomniu
жалею - шкадую
помню - памятаю
Nasztoż nas Boh satwaryu?
нашто - навошта
Sztob my jaho znali, chwalili, miławali a pośli z nim u Niebie królowali.
штоб - каб
посли - пасля
Czeraz śmierć swaju światuju
чэраз - праз
Czyż usiahdy Pan JEZUS Chrystus byu Boham i czaławiekam?
усягды - заусёды
Nie, upiarod byu Boham a pośli dla naszaho zbawienia astausia czaławiekam.
упярод - спачатку, перш, раней
астауся - застауся
czamuż ni haworyć, ni chodzić, czamuż niawidzim my jaho?
видзим - бачым
Dli taho, sztob my wieryli, wieruczy prinimali, a prinimaiuczy
принимали - прымали
штоб - каб
Nie, nietuci ni troszki chleba, no tolki znak chleba
нетути - няма
Kolkaż iość Bahou?
колька - кольки
Katoraiasz asoba z traich Starszaja, abo balszaja
бальшая - вяликая
Usie try rounyie, niet ni wadnoy ni starszey, ni bolszey, ni daunieyszey
нет - няма
Na niebie, na ziemli i nakażnym mieyscu.
кажны - кожны
O. Usio znaić i usio wiedaić, nawet i pomyślenia naszyie.
Помысление - думка
dusza żyć budzieć nawieki.
будзець - будзе
tam i wsiakoje nieszczaście
усякое - усялякае
chto użo tam papausia na wieki prapau.
папауся - трапиу
kali bez pakuty chto umreć,
умрэць - памрэ
Możem my żywuszczyie na sim świecie, czeraz malitwy posty jałmużny i czerez
жывущые - што жывуць, якия жывуць. Нет в книжной мове причастных форм
чэраз, чэрэз - праз
spawiadatca i pakutawać mnoho.
много - шмат
A kali chto na spowiedzi usie hrechy swaje skażyć
скажыть - скажа
Kali czy baiać czy stydziaś chto zataić
стыдзясь - саромеючысь . Деепричастия в книжной мове только через учи(ючи)/ачи(ячи), но не через -я.
treba żaleć za hrechy
жалеть - шкадавать
nieskalka raz prytrapiausia
нескалька - некальки
szto tolka i tolka raz tot hrech prytrapiausia
толька - тольки
kali chto naznaczanay pakuky
назначаны - прызначаны
Чечот
Яжовыя имянины
абачыў, што ў нас нявелькі дзядзінец,
абачыў - означает обратил внимание, а не увидел
грунт харошы
харошы - добры
ты ніколі ліхім, панічэнку,
лихи - дрэнны, злы
сягоння - сёння
мыслім - думаем
Сонка ясна, харашое, : харашое - добрае
Не, бацька, у нас песні, колька рыб у Нёмні,
Але на тое, мілы галубчыку, помні,
Што мы па-рускі пеем, а нашы панове
Па-польскі ўсё гавораць; кепска нашай мове!
Язык крестьян - русский, панов - польский
Гэта ужэ былі б збыткі
Назваць мяне негадзяю.
Эй, любі мяне, Алёнка,
Застань маею жаною;
люби - кахай, ужэ - ужо
жана - жонка
Ой, у кусце, у хрусце…
Штоб зімою цвёрда спаў,
штоб - каб
Калі ў зямлю зерне кінеш…
Не ждалі б мы кварты солі,
ждали - чакали
Фантазія па-беларуску
А як мой мальчык крычаць пірастаў,
Справіў бы банкет харошый.
харошый - добры, мальчык - хлопчык
Да пакіньце горла драць!
Да дай красну дзевачку,
К вашай цялушцы прывык.
красну дзевачку - прыгожую дзяучыну
к - да, да - ды
Ой, гаспадыня чорна, як камін…
І бедны гаспадар чоран,
Як варона альбо воран;
воран - крук, груган, крумкач
чоран - краткое прилагательное
У лесе такуець цецярук…
Колька ж у нас гэтых Баўтрукоў?
Толька Баўтрукоў, што мужыкоў;
колька - кольки, толька - тольки
Як то добра, калі мужык
Трэзвы, гаспадарны!
трэзвы - цвярозы
Быў я колісь кавалём…
Як без водкі грошы браць?
За жалеза ўзяў грашок,
За работу — барышок.
водка - гарэлка, работа - праца
Шчабячэце, як сарокі…
Язык сілу аднімае,
аднимае - адымае
Кепска робім, жаначкі…
Добра памоч суседу
Ды злы абычай -
Водкі дай ды дай.
памоч - дапамагчы, абычай - звычай, водка - гарэлка
Плакала бяроза ды гаварыла…
І кроў маю высысалі?
ОЙ ТЫ, СУСЕДЗЕ БАГАТЫ!
Сыноў дзяржыш за пячою,
дзяржыш - трымаеш, за пячою - за печчуДоўга спала дзеванька…
Многа, многа я нажну,
Каб ты толькі еў і піў,
Але штобы працаваў,
Пры рабоце нігдзе.
Штоб з табою век свой жыць?
Калі будзеш гараваць,
Айца, матку шанаваць,
PIOSNKI WIEŚNIACZE
Z NAD NIEMNA I DŹWINY
Razłūcznica, y. z̓. rozbratnica, ta co kochanków, lub przyjaciół rozłącza, porózni.
Rukadziella (e) a. n. musi znaczyć rękodzieło; uz̓yte jest w znaczeniu: potrzeba, nalez̓y mu, słuszna to zrobić. - рукаробства
Snihīr, a. m. gil.
Sowiēt, rada (z rossyjsk:) - рада
Sustreczka, ústreczka, i. z̓. spotkanie nie kogo -.кроме слова сустрэча, в живой речи есть устрэча
Suz̓ony, sądzony, to jest narzeczony młodzian. Sūz̓eńka.- нарачоны
Sustreczāć, spotykać.- сустракаць
Syskāć, znaleść, dostać: syszczycie, dostańcie.- знайсци
Toszno, nudno, smutno.- млосна, агидна, моташна
Toústy, a, e. gruby.- тлусты
Tucza, y. z̓. chmura.- хмара
Ü-miesta, razem.- разам(рус. вместе)
Woron, a. m. kruk.- крук, груган, крумкач
Wot, ot, oto.- вось
Wułka, ułka, i. z̓. uliczka,
Wutka, utka, i. z̓. kaczka; często wspominana w pieśniach s siēlezniem, kaczorem; widać, z̓e upodobana.- качка
Zwielieczāć, uwielbiać.
VII. Da kazaú chmielok da na tyczki iduczy
Uz̓oz̓ wy mieniē ciepiēr nie udziērz̓ycie,- стрымаеце
XI. U Lewona kućju taúkuć
U Lewona warota zawiēszeny
Za rūczeńku padzierz̓ała:
варота - брама, падзержала - патрымала
XLVI. Zaz̓uryú sie jasny sakałoczek
Na dalinie bystre reczki stali;
Ü aharodzie zaćwitała roz̓a;
быстрые - хуткия, зацвитала - расквитала, квитнела, рожа - ружа
Cierpiōn, spasiōn. Cierpliwy, zbawiony.
Hadko źjeści, z̓al pakinuć.
спасён(крат. прил.) - збавён, уратаваны, жаль - шкада
Krucī nie krucī, treba umiercī.
Kupīć nie kupīć, a patarhawāć moz̓no.
Łaskawoje cielutko dźwie matki śsie, a hordoje ni adnoj
To nie bankiēt, kalī prynuki niet.
умерци - памерци, таргаваць - гандляваць, ссе - смокча, горды - ганарливы, ганарысты, прынука - прымус, нет - няма
Wołas doúhi, um karotki.
ум - розум
XVI. Da úz̓o wieczer wieczereje, nasza pani wiesieleje
Dziakuj Bohu za pahodu,
Usiē ludzie na rabocie.
пагода - надворъе, работа - праца
XXIX. Krasny Hryszeczko nie úsiedaj sie
Krasny Hryszeczko,
красны - прыгожы
XXXIII. Lecieú woron ponad morem
Chodz̓u, błudz̓u, chodz̓u, błudz̓u
блуджу - блукаю, ворон - крук, крумкач, груган
LII. Zwała Kupałka Illu na ihryszcza
Hetu úsiu noczku mnie nada niespaci,
нада - трэба
LXIV.
Dzieweczki sieli, pies'ni zapieli,
A Malatłka zapłakała,
Рыпинский
Нячысцик
Lud prosty na Białejrusi, i w całej prawie Litwie, tam gdzie chłop ni po Litewsku ale po Rusku mówi; śpiewa(белорусы «по Руску» мовят)
І так даждаўся паста.
даждауся - дачакауся
вот так ён сабе тлеў:
Імеў жонку, як зьмяю:
Ніхто яе ня любіў.
Абы ў ласку ей папасьць,
Царквы ня відзела болей
Ён яго, як мог, блюдзіў,
имеу - меу, вот - вось, любиу - кахау, папасць - патрапить, видзела - бачыла, блюдзиу - пильнавау
Прыгнуў на стоўп ды прапаў.
Абсьлініўся, аббляваўся…
Каб і Бога абмануць!
На ўсё прыдумаў зацей!
прыгнуу - скачыу, стоуп - слуп, прапау - зник, абблявауся - абванитавауся, абмануць - падмануць, зацея - задума
(К яму трудна раз папасьць!): Трудна - цяжка
Бо хто хоча другіх клясьць
Гэты на агонь дуець,: дуець - дзьме
Мікіціхі ужо нет!: нет - няма
sto let : лет - гадоу
staryje pomniać : помняць - памятаюць
skażyć : скажыць - скажа
imieu : имеу - меу
dażdausia : даждауся - дачакауся
wot
czuć było zapieu piatuch : запеу пятух - заспявау певень, чуць - ледзь
iz chaty: из - з
papausia naustrecz: папауся наустрэч - патрапиуся насустрач
pakornyj : : пакорный - пакорливы, паслухмяны
naszou:нашоу - знайшоу
papaść: папасць - патрапиць
jaszczo: яшчо - яшчэ
cerkwi : цэркви - царквы
niejkij : нейкИЙ - нейкИ
pry niej: пры ней - пры ёй
pajmau : паймау - злавиу
Boha niet : нет - няма
naczau : начау - пачау
na czom : на чом - на чым
zachachatau : захахатау - зарагатау
stoup : : стоуп - слуп
maja ułaść : уласць - улада
nacznieć : начнець -пачне
mnoha : : многа - шмат
ubluwausia : ублювауся - абванитавауся
trudna: : трудна - цяжка
z Mikicichi prymier : прымер - прыклад
Czort chatku smałoj abwieu,
Zażoh jeje - daj zapiu : зажог - запалиу
Usiakij wiesieł, da rad : усякиЙ - усяляки, да - ды, рад - рады
na ahoń dujeć : дуець - дзьме
pichnuu : пихнуу - пхнуу
czuć świet Mikicichi użo niet : чуць - ледзь, нет - няма
cerkau : цэркау - царква
naczau : начау - пачау
Dziarżyć : дзяржыць - трымае
Lecieła pawa, pierja raniała : перъя раняла - пёры губляла
kaho lubiła : любила - кахала
ni piesień nia pajuć : : паюць - спяваюць
połen dwor : полан - поуны
nia mnoha was nada : многа - шмат, нада - трэба
zialonaja ruteńka żoutyj ćwiet : цвет - кветка, колер
da użoż majho Prakopka dauno niet : нет - няма
Łuczsze tabie było haławu s plecz źniaci : лучше - лепш
razem umieraci : умераци - памираць
pa łuhu : па лугу - па лузе
maju zielanuju klewaci : клеваци - дзяубци
izłaulu : излаулю - слаулю
Krylja, pierja : крылъя, перъя - крылы, пёры
Kruci nie wiarci nada umiarci: Нада умяруи - трэба памерци
At prybyli haława nie balić: прибыль - прыбытак
Szanuj adzieżku doma - jana ciebie u haściach: адзежа - адзенне, вопратка
Plecju abucha nie pierabić: плеть - бізун
Pa Sieńki szapka
Dziarżyć dudu na remieszku: ремешок - раменьчык, дзяржыць - трымае
Pacirau ja Dudu: пацирау - згубиу, страциу
Na Papowym łuhu: на лугу - на лузе
Astali sia rohi: асталися - засталися
Ян Борщевский
Ня будзе тут пуці.: Пуць - шлях
Прывучыла-ж ты лоўчага; ён-жа і стралец,
І дудар быў некалі, і рускі пявец.: Пявец - спявак
Палюбіла садоўніка, і гэта ня ў пуць, : палюбила - пакахала
РАБУНКІ МУЖЫКОЎ
І ну-тка дзелаць здор.: Дзелаць - рабиць
з пушак страляюць,: пушки - гарматы
Як жылі паноў прэдкі: прэдки - продки
Хоць на лбе валос і нет, : нет - няма
Два рукавы мелі красных, : красны - чырвоны, прыгожы
Відзіць Мінка — што тут худа!.. : видзиць - бачыць, худа - дрэнна, кепска
Гарэлица
Видзеу, даждауся, : бачыу, дачакауся
прасциць прыкажа : прабачыць загадае
Размова хлопау (1812)
француская сила
з-за немана наступила
стала и нас карциць
як бы то польшчу зварациць : Польшу, а не польска-беларускую дзяржаву
худа - дрэнна, кепска
на том - на тым
дзесяць яец: яец - яек
худыя нашы гады: худыя - дрэнныя, кепския
помнице вы, дзецюки, : помните - памятайце
тыя вяки, як жывали паляки: паляки, не Беларусы же, правили в речи посполитой
валасоу на лбу нет: нет - няма
як харашо хадзили: харашо - добра
два рукавы красныя
Трэба нам за калы брацца, старой Польшчы дабивацца: польшчы, не Литвы или Беларуси, призывали добиваться поляки крестьян
Ельский
З ВЕРША «В. ДУНІНУ-МАРЦІНКЕВІЧУ».
Бо твае песьні гладкі і лоўкі: лоуки - спрытны
Няўжо-ж у цябе мысьлі брак? : Мысль - думка
Сэрцам будзь нам ўсё харошы : харошы - добры
АБЪ ЖЫЦЬЦИ И СМѢРЦИ ПЬЯНИЦЫ.
A іонъ толька жы̀ду спaрaжняя чaрки…
Людзи спaць лажацца нaтрудзіўшы кoсьци,: лажацца - кладуцца, натрудзиушы - напрацаваушы
Сяло „Дзяды“ спрaўляя, лея пива у шклянки: лея - льючы,
A ў яго г͆aршчэчки саўсимъ бязъ зaкрасы…: саусим - зусим
даходъ
патомъ - потым
напитакъ- напой
намякну
съ цэлью, штобъ народъ - з мэтай, каб
Мысль - думка
для надзору надъ трезвасьцью народа - для нагляду над цвярозасцю
а къ таму разные злые людзи стали тайкомъ дзяржаць у сябѣ г͆арэлку: а к тому разные - а да таго розныя, тайком - употай, дзяржаць - трымаць
Яна ня крэпиць кали найсильнѣйшаго зъ ног͆ъ зваливая: крэпиць - Мацуе, сильнейший - мацнейшы
розумъ трациць и чыниць усяляки блудъ: блуд - распуста
здадуць атвѣтъ Бог͆у, каторы ихъ асудзиць строг͆а.: атвет - адказ
г͆дзѣ народъ яіо сабѣ прысвоіў, тамъ цвицѣ мажебны дастатакъ, : цвице - квитнее
„СЫНО̀КЪ!“Чорны во̀ранъ лята̀ў зъ бо̀ку: воран - крумкач, груган, крук
Пакуль сына ня прыжда̀ли, : прыждали - дачакалися
Купляя сынку̀ адзѣжу,: адзежа - адзенне, вопратка
Абаранки и обуй сьвѣжу;: обуу - абутак
Бо я ужо саўсимъ ня дужъ,: саусим - зусим
„А сынъ крепакъ, якъ мядзьвѣдзь, : крепак - моцны
Старымъ треба змирна сядзѣць: змирна - рахмана
Да и самы́мъ г͆рэшны узятки—
„Ня замѣ́няцца ў дастатки!“ : узятка - хабар
За маказынъ, за падатки
Папродали астатки,: астатки - рэштки
Крыу̀да усяка атрыг͆нѣцца!..
Слабяць крепкихъ дзяцюкоў; : крепки - моцны
И я тоя замѣціў для васъ, : замециу - зауважыу
Кабъ помнили, што „Богъ,
„Збивая пышнымъ рог͆ъ“. : Помнили - памятали
Альба крыудзиць, клясьцѝ, лг̑аць,: лгаць - хлусиць
Я кончыў смутны мой разказъ,: рассказ - апавяданне
А людзи помницѣ — прашу васъ!
Знадобицца, башъ, тая наука,: знадобицца - спатрэбицца
„ВЫБИРАЙМАСЯ У ПРОЧКИ“!
„СКАРЭЙ У ТОМСКЪ“!!
разинула ротъ кабъ ухапиць знадо̀бу.: Знадоба - патрэбная рэч
Няубачышъ, ня паслышышъ ни чог͆а добраг͆а, : паслышыш - пачуеш
якъ будта у нашай ро̀днай зямѣльцы ня машъ ужо прастору жыць выг͆адна: будта - нибы, быццам,
што усимъ ня быцьжа роўными: ни силай, ни ўзростамъ, ни здароўямъ, ни вѣкамъ, ни маіонткамъ, ни станамъ, ни ўласьцью: уласць - улада
Зямѣ̀лька наша маци, насякла кроўю и потамъ прэдкаў,: кроую - крывёю, прэдки - продки
даждалася цяпѣръ таго, што ей сыны, на одно слова яког͆ась по̀длаг͆о вошуста, г͆атовы кидаць яіо и мчаць г͆дзѣ хцивыя вочы зы̀ркаюць за ліогкаю нажываю: даждалася - дачакалася
Ня такъ то даўна народъ акраинъ нашаг͆о царства, ўзняўся быў ѣхаць за мора, у Амэрыку, и тысячы яг͆о прапали марна на чужбинѣ,: акраин - ускраин, пропали - зникли, чужбина - чужына
сялянѣ заможныіе, имѣющыіе грунты уласныіе думаюць: имеющие - якия маюць, нет причастий в мове
пьянства у сіо̀лахъ, ня тутъ кажучы, цьвицѣ якъ макъ,: цвице - квитнее
дзѣўки скромнай, пра̀вай цяпѣръ са свѣчкаю ня найци у сялѣ: скромная - сциплая, найти - знайсци
Большъ якъ трыдцаць летъ таму назадъ: лет - гадоу
астаўляныхъ бязъ дазо̀ру дзяцѣй: пакинутых без нагляду
што адзѣжу народную, пава̀жную: адзежа - адзенне, вопратка
Да яще выдумали спраўляць свадзьбы : свадзьба - вяселле
дабравольна сябѣ псующей г͆рэхамъ талпѣ.: Талпа - натоуп
што іонъ заслышаўшы байку,: заслышаушы - пачуушы
прамышляць якъ жыць честнымъ трудамъ у зямѣльцы роднай: труд - праца
усякая праца, чы зъ тапаромъ, чы зъ пяромъ кали сумленна то и ця̀жка; а̀ля ваша шматъ здаравѣйша и крепиць: тапор - сякера, крепить - мацуе
для таг͆о кабъ адны друг͆имъ узаимна служыли, памаг͆али, то тымъ то симъ, водлуг͆ъ таг͆о якъ хто што умѣя. Адзинъ дро̀ва рубиць, альба зямлю па̀ша, други пиша альба учыць, треци ѣсьци варыць, той друкуя ксіонжки, г͆андлюя, инны̀ лечыць, г͆эны имшу правиць, альба судзиць, рондзиць и т. д. и усѣ яны робяць дзѣла добрая,
: рубиць - сячэ, сим - гэтым, Паша - арэ, дзела - справа
Трудзѣмасяжъ якъ хто можа, : трудземася - працуйма
а тымъ часамъ найшли трудные г͆ады: трудныя - цяжкия
На бяду ходзиць пліотка, што будта ужо мног͆а людзѣй паѣхала у Томскъ: будта - нибы, быццам, Многа - шмат
На тоя баламуцтва зирнула наканѣцъ начальства, вѣляна слядзиць за падстракацялями и асьцярагаць народ,: наканец - нарэшце, начальства - кирауництва, веляна - загадана, слядзиць - сачыць, палстракацель - падбухторшчык
На тоя атвѣтъ: атвет - адказ
Абъ томъ Царскомъ законя,: АБ том - АБ тым
усюды чалавѣка на свѣця ждже праца, : ждже - чакае
мушу разталкаваць што за таки край абяцаны,: разталкаваць - растлумачыць
адъ чаг͆о тамъ часта хвароба и паморы; помор - пошасць
г͆аспадарка патрабуя бадай найразумнѣйшыхъ и найлепшыхъ труженикоў: труженик - працауник
а тымъ патребна вяликая пярамѣна у мысьляхъ и павядзѣньни ро̀льника тутэйшаг͆о,: павядзенне - паводзины, мысли - думки
пакуль той волъ, дыкъ боты зтопчашъ, но͆ги павяредзишъ, купила прахарчуяшъ: павярэдзиш - пашкодзиш
ня пазирайця вѣльми за сваи вароты: вароты - брама
мудрей радзиць абаўсіомъ, што касаяцца дабра̀ сяла и воласьци: касаяцца - тычыцца
тыхъ работъ цяпѣръ мно͆га патрабуюць и добра плацяць.: Работ - прац,Многа - шмат
у томъ стыду жаднаго ня ма! : У том - у тым, стыд - сорам
якъ што робицца зъ помочью науки.: Помач - дапамога
бадзяючыся па тарго̀хъ, а потымъ па карчмо̀хъ,: торг - гандаль, кирмаш
добра азначая паўсталы кѣпски абычай у народзя.: Обычай - звычай
и што яму наватъ завидуюць у томъ дзѣля найбаг͆ацѣйшыя людзи: у том - у тым, завидуюць - зайздросцяць
Верига - Даревский
Слоўна з неба Божы дар,: Слоуна - нибы, быццам
Панаддзьвінскі дудар,
Завярнуў у маю хату,
Як-бы к куму або свату
К дудару Арцему ад наддзьвінскага мужыка.
Ці то лёгкае, брат, дзела: дзела - справа
„Божай ласкі нет над намі
І нет праўды сярод нас“.: Нет - няма
Белы рожы — то за гэта,
Што ты совесьць беліш нам,: совесть - сумленне
Вл. Сырокомля
Б’юцца для славы, свабоды і чэсьці: чэсць - гонар
З хаткі астаткі даваць на пабор!: Астатки - рэштки
Касіць касою, рубіць тапаром!: Сячы сякерай
В. Коротынский
Ўставайма, браццы!..
Ўставайма, браццы, за дзела, за дзела!
Дзяньку вялела гуляць на дварэ;: дзела - справа, вялела - загадала
Зьвёзды міргаюць: „Братам стане пан“…: звёзды - зорки
ТУГА НА ЧУЖОЙ СТАРАНЕ.
Што мне тошна, мая любка,: тошна - млосна, моташна, агидна
Адгалоску нет…: нет - няма
Там палосы сенажаці
Красны, як нідзе; : красны - прыгожыя
Душа ліпнець к ім.: К им - да их
Красен цьвет-тымян; : прыгожая кветка
Як дубочак маладзенькі,
Гібкі — проста віць,: гибки - гнутки
Не пазналі-б тае кветкі,
Што там зацьвіла! : Заквитнела
Паглядаю праз ваконца —
Чоран цэлы сьвет;
Усім людзям сьвеціць сонца,
Мне прасьвету нет.
Гутарки старога дзеда
За вум бярыцеся, людзі.: Вум - розум
В. Дунин-Марцинкевич
Щэроуския дажынки
spatciszka - цишком
kraśnieńka - прыгожая
hatowiłaś - рыхтавалась
pażaleu - пашкадавау
siahodnia - сёння
hdzie łażoczak, tam stażoczak
tucza czorna - хмара
pryunyuny - тужливы
raścwitajeć - квитнее
Tadoraczka krasna - прыгожая
Upieradzie - наперадзе
dzieuki pamahalny - дапаможныя
a u humnie stahami
Гапон
Ja na tom wiasielli byu: na tom - на тым
a iz woczak aż sijajeć: сияеть - ззяе
padpryhnuu: падпрыгнуу - падскачыу
pojas krasny - пас чырвоны(прыгожы)
łastaczka - ластаука
Jomka, hromka - емиста, гучна
nos dziarżau - трымау
Lawonichu uspryhnuu - скакау
Drażać czupryny - дрыжаць
uprysiudki
u sadoczku ćwieła - квитнела
krepka - моцна
tolka - тольки
s warabjami - верабъями
zacianuła - затягнула
trawoha - трывога
sumatnia - митусня
pabladnieła - збялела
pażaleu siracinu - пашкадавау
skora czas prachodzić : скора хутка
ziamla stonić - стогне
Kruhom hładki - вакол
karman twoj - кишэнь
k tabie lezuć - да цябе
mundzir na niom hałubieńki: галубеньки - блакитненьки
S lewaj starany Marszałka - з Левага боку
u razdumji hłubokam: у роздуме глыбоким
na oczeredź jamu uleść: на чаргу
Piarwiej widna paustreczaliś: Перш, видаць, сустрэлися
Ja biaru na swoj atwiet: атвет - адказ
Niekrut żałasna zapieu: запеу - заспявау
nadzieła - апранула
Wieczernice i Obłąkany
Селянка
Глядзишь и знадобився б йон. : знадобився - спатрэбиуся
Дурак мужик, дурак Сапрон, : дурак - дурань
Могли людзям штоб знадобитца, : знадобитца - спатрэбицца
https://pan-demetrius.livejournal.com/70944.html
https://gospodyni.livejournal.com/1143.html
https://pbc.biaman.pl/dlibra/doccontent?id=6845&from=PIONIER%20DLF
Dziennik Wilenski, 1906, №27, 31, 32.
Комментариев нет:
Отправить комментарий