понедельник, 4 марта 2024 г.

Еще некоторые свидетельства о литовском языке на Виленщине



straipsnis "Apie Vilniaus lietuviškumą XVII a.", kur buvo parašyta apie lietuvių kalbos paplitimą tarp vilniečių XVI a. pab. liudija ir toks negražus atvejis: kai 1592 m. pirmojo žydų pogromo metu įsiutusių vilniečių minia veržėsi į žydų namus, jų vadas, o paskui jį ir minia, kaip rusėniškai rašoma teismo pareigūno ataskaitoje, lietuviškai ir rusėniškai šaukė: „Muski, muski...“ (S. Beršadskij). man pavyko surasti tą vietą, žydų žurnalas **Восход 1886 № 10-12 **straipsnis **«История Виленской еврейской общины с 1593 до 1648 гг.»**






Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska, odnoszące się od lat 1656 do 1688


Sanok, 1856


Straipsnyje "Elmantas Meilus Apie Vilniaus lietuviškumą XVII a." taip pat parašyta:


Tai, kad lietuvių kalba Vilniuje buvo žinoma ir vartojama, atsiminimuose liudija lenkų šlėkta Janas Chrizostomas Pasekas, kuris 1662 m. Vilniuje susimušė su miestiečiais, o kai šie pabėgo, ant namo sienos lenkiškai užrašė lietuvius įžeidžiantį eilėraštį, dėl kurių miestiečiai skundėsi labiau nei dėl sužeistų draugų.


Še tas įžedžiąs lietuvius elėraštis:


... Rzeką: "Ale to podobno trzech ich nie będzie żyć z tych posieczonych, a najbardziej nas boli, że napisał wyjeżdżając z tej gospody na ścianie, które wiersze **narodowi naszemu** hańbę czyniąc są takie:


"Zacoś mię ... synu kukuć napastował,


Wszakżem boćwiny w Wilnie nie niezakosztował:


Bo to świnska potrawa, jeść się jej niegodzi;


Widzę Litwin a świnia w jednej sworze chodzi:


Swinia, chceli co zwąchać, to chodzi po nocy,


Litwin zaś na rabunek, jakby wybrał oczy.


A toż masz **Litwos Geros**, pamiętaj rabunek,


Gdyś wziął od polskiej szable po łbu podarunek.@


Taip pat Pasek gerai žinojo apie Baltarusiją savo atsiminimuose, daug kartų ten budavęs:


"poszliśmy pod wielki** Mohilów - białoruski**, która forteca jest i wielka i potężna nad samym Dnieprem"


"Po tak tedy znacznych zwycięztwach z nieprzyjaciela otrzymanych, kiedy za osobliwą boską potencyą oswobodziwszy** ruskie, litewskie i białoruskie kraje**, usławszy pole ich trupem, t. j. moskiewskim i kozackim, i ziemię tę, którą nam zawojowali byli i przywłaszczyć sobie pragnęli, krwią napoiwszy..."


"miał jechać **w litewskie i biało-ruskie kraje**"


Jis buvo vaizduotas Jono Kazimero Vilčinskio ir Antano Zaleskio litografijoje.




Шляхтич Ян Хризостом Пасек в своих мемуарах написал, как в Вилне написал на стене господы стишок, оскорбляющий литовский народ. "a toż masz **Litwos Geros** pamiętaj rabunek" Также он хорошо знал о Беларуси "poszliśmy pod wielki** Mohilów - białoruski**, która forteca jest i wielka i potężna nad samym Dnieprem" "Po tak tedy znacznych zwycięztwach z nieprzyjaciela otrzymanych, kiedy za osobliwą boską potencyą oswobodziwszy** ruskie, litewskie i białoruskie kraje**, usławszy pole ich trupem, t. j. moskiewskim i kozackim, i ziemię tę, którą nam zawojowali byli i przywłaszczyć sobie pragnęli, krwią napoiwszy..." "miał jechać **w litewskie i biało-ruskie kraje**"
Шляхтич Ян Хризостом Пасек в своих мемуарах написал, как в Вилне написал на стене господы стишок, оскорбляющий литовский народ.


"a toż masz **Litwos Geros** pamiętaj rabunek"


Также он хорошо знал о Беларуси


"poszliśmy pod wielki** Mohilów - białoruski**, która forteca jest i wielka i potężna nad samym Dnieprem"


"Po tak tedy znacznych zwycięztwach z nieprzyjaciela otrzymanych, kiedy za osobliwą boską potencyą oswobodziwszy** ruskie, litewskie i białoruskie kraje**, usławszy pole ich trupem, t. j. moskiewskim i kozackim, i ziemię tę, którą nam zawojowali byli i przywłaszczyć sobie pragnęli, krwią napoiwszy..."


"miał jechać **w litewskie i biało-ruskie kraje**"

Комментариев нет:

Отправить комментарий